Ogromne, ciężkie, siermiężne i dosyć szybkie. Takie właśnie były samochody sportowe stworzone w Związku Radzieckim. Trzeba także przyznać, że niektóre z nich swoimi kształtami i rozwiązaniami dorównywały zachodnim konstrukcjom.
Pierwsze radzieckie sportowe samochody powstawały jeszcze przed II wojną światową a ich pojawienie się musiało być poprzedzone decyzją polityczną. I tak w 1938 roku radzieckie kierownictwo w osobie Stalina zatwierdziło oraz zezwoliło na zbudowanie samochodu sportowego ZIS-101A-Sport. Nowy pojazd miał być skonstruowany w oparciu o podzespoły limuzyny VMS-101A, co stanowiło poważne wyzwanie, VMS-101A było bowiem ociężałym pojazdem o długości 6 metrów i wadze 2,5 ton.
Ostatecznie pierwszy radziecki samochód sportowy używał sześciolitrowego silnika o mocy 141 KM, posiadał trzybiegową manualną skrzynie biegów i miał napęd na tylną oś. Pojazd był także długą i ciężką konstrukcją,która osiągała prędkość 100 km/h. Mimo tego, jego konstruktorzy podkreślali, że można go porównywać do produkowanych w tamtym czasie Bentleyow i Mercedesów. Wybuch II wojny światowej przeszkodził niestety w produkcji tego samochodu sportowego, nie zachował się także do dzisiaj żaden z jego egzemplarzy.
Kolejna próba stworzenia samochodu sportowego miała miejsce po wojnie, w latach 50 tych. Zadecydowano, żeby punktem wyjścia będzie popularna Pobieda (w Polsce ten samochód nazwano “Warszawa”) a za sportową wersję pojazdu odpowiadał Aleksiej Smolin – projektant samolotów, skuterów śnieżnych i amfibii.Modyfikacja Pobiedy była ogromna, sportowa wersja wyposażona została bowiem w nadwozie z aluminium i gigantyczne owiewki. Pobieda Sport napędzana była 2,5 litrowym silnikiem o mocy 75 KM i była dosyć lekka, ważyła bowiem zaledwie 1,2 tony.
Konstruktor Pobiedy ma na swoim koncie także stworzenie wyjątkowo oryginalnego samochodu sportowego. Mowa o pojeździe GAZ Torpeda, który powstał w 1951 roku. Tym razem pojazd był stworzony od podstaw i miał elegancki i aereodynamiczny kształt łzy. Samochód skonstruowano za pomocą charakterystycznych materiałów używanych w lotnictwie – aluminium i duraluminium, zastosowano tam też lotnicze rozwiązania techniczne.
Torpeda była napędzana 2,5 litrowym silnikiem o mocy 105 KM z turbodoładowaniem. Napęd przekazywany był przez trzystopniową skrzynię biegów. Prędkość maksymalna wynosiła 191 km/h i wystarczyła do pobicia dwóch rekordów prędkości wśród samochodów ze Związku Radzieckiego.
Również w 1951 roku pojawił się jeden z najbardziej awangardowych sowieckich, koncepcyjnych samochodów sportowych – ZIS-112.Cały projekt tego sześciometrowego pojazdu podporządkowano potężnemu reflektorowi, nic więc dziwnego, że nieoficjalna nazwa ZISa-112 brzmiała “Cyklop”. Początkowo auto ważyło 2,4 tony i było napędzane 140 konnym silnikiem. Nowe wersje samochodu, które powstawały w kolejnych latach wyposażano w inne silniki i ostatecznie ZIS-112 w 1954 roku potrafił osiągnąć prędkość 210 km/h. “Cyklop” miał jednak wiele wad, które utrudniały albo nawet uniemożliwiały jego użycie na torach wyścigowych. Oprócz długości i słabej manewrowości problemem była dystrybucja ciepła – silnik nagrzewał się do takiego stopnia, że kierowcy nie mieli czym oddychać w swojej kabinie.
Jednym z ostatnich sportowych pojazdów “Made in CCCP” był ZIŁ-12, czyli dwudrzwiowy roadster produkowany przez radziecką firmę ZiS w latach 60. Do napędu tego roadstera użyto dolnozaworowego silnika V8 o pojemności 5,8 litra. Moc przenoszona była na oś tylną poprzez 3-biegową manualną skrzynię biegów.
W kolejnych latach stworzono także modyfikację samochodu, którą nazwano ZIŁ-112s i porównywano do Ferrari 166 oraz Ferrari 250.Ten sportowy roadster na przyśpieszenie od 0 do 100 km/h potrzebował dziewięciu sekund i maksymalnie mógł osiągnąć prędkość 260 km/h, niektóre źródła mówią nawet o prędkość 270 km/h.
ZiŁa-112S można aktualnie podziwiać w muzeum motoryzacji w Rydze.
Grzegorz Kowalewski
fot. Wikipedia, http://www.oldrussiancars.com/
